حیات در مریخ

بسم الله الرحمن الرحیم

چیزی که در نگاه اول در هنگام مطرح شدن قابلیت حیات در مریخ در ذهن آدمی سوال برمی انگیزد این خواهد بود که کره ی مریخ تا چه اندازه می تواند شبیه به سکونتگاه کنونی مان باشد؟ یعنی ما برای زندگی در کره ای دیگر با چه قابلیت ها و محدودیت هایی مواجه خواهیم بود و آیا شرایط ما در آنجا به همین صورت ادامه خواهد داشت یا باید پذیرای تغییرات بزرگی باشیم؟
در پاسخ به پرسش های اولیه فوق باید به بررسی کره ی کنونی مان یعنی زمین و سکونتگاه آتی مان یعنی بهرام بپردازیم و از این مهم غافل نمانیم که حیات بشر آنقدر مهم و باارزش است که برای حفظ آن باید تلاش های فراوان به خرج داد و آماده برای تغییرات و سازگاری عظیم شد.
کره ای که وجه تسمیه آن در افسانه ها منحوس و دال بر جنگ ،خصومت ،خون ریزی و ظلم است قرار است به مامن امن آدمی بدل شود که به خیال آسوده نظاره گر آن چیزی باشد که پدران ما در رویاهایشان هم به آن دست نمی ساییدند ،و پیچ و تاب خوردن آن گهواره ای خواهد بود که “انسان” با خاطری آسوده تکیه بزند بر نبوغ و اشرفیت خویش..
در مقایسه اولیه چیزی که به ذهن میرسد تفاوت بین طول ساعات شبانه روز ،قمر ها،میزان دریافت نور خورشید ،سطح کره،میزان اکسیژن موجود ،تعداد فصل ها،نوع انرژی مصرفی،اتمسفر موجود ،لایه ی حفاظتی جو، آب،خاک برای پرورش گیاهان و به صورت کلی تفاوت های جغرافیایی و زیست محیطی خواهد بود.
بهرام(مریخ)چهارمین کره از کهکشان راه شیری که به قطع برای چرخیدن بر مدار خورشید زمان طولانی تری را سپری میکند که این خود به معنی طولانی تر بودن ساعات شبانه روز و بیشتر شدن روزهای سال است.
که این یعنی فراهم شدن بستر استفاده بیشتر از “زمان”
داشتن دقایق بیشتر و استفاده بهتر بردن از آنچه که در خانه ی اولمان داشتیم.
روز مریخی تقریبا ۴۰ دقیقه طولانی تر از روز زمینی است .بنابرای از نظر نور تقریبا مثل زمستان زمین است و به این خاطر امکان رشد گیاهان در شرایط گلخانه ای در مریخ وجود دارد
و حال آنکه ساخت این گلخانه ها و طراحی آن ها به طوری که بتوان بیشترین ذخیره انرژی خورشید را داشت و تولید کود برای رشد گیاهان با توجه به خاک غیرقابل کشت مریخ خود فصلی جدا از این مبحث خواهد بود.
یعنی ما نه دقیقا عین زمین اما میتوانیم با فراهم کردن شرایط شبه زمینی به پرورش گیاهان و مانا کردن ارث پدرانمان یعنی کشاورزی بپردازیم.
روزهای بهرام ۲۴ساعت و ۳۷ دقیقه درازا دارند و از آنجا که انحراف محوری سیاره ی بهرام همانند زمین ۲۴ درجه است در این سیاره نیز فصل های سال وجود دارد اما نه به مثابه ی آنچه که ما تجربه اش را داریم.هرسال بهرامی کمابیش ۲ برابر سال زمینی یعنی ۶۷۸روز به درازا می کشد

اما اکنون زمان رد نظریه شهاب سنگ های به دام افتاده در مدار بهرام که باعث به وجود آمدن ۲ ماه کوچک در این سیاره شده اند رسیده است..چرا که این دو قمر با شکل و ظاهری نامتجانس نه از سر اتفاق که در بیگ بنگ بزرگ از همان ابتدا در مدار این سیاره قرارگرفته اند و مشابه قمر زمین که از زمان پدیدآمدن این کره در مدارش به گردش درآمد.
که در توضیح شکل ظاهری و ویژگی های این قمر ها باید به بدقواره و ناهموار بودن سطح آن اشاره کرد که دلیل وجود این حالت را میتوان بر اثر حوزه ی مغناطیسی در کره ی مریخ که بیش از اندازه است،دانست و همچنین سستی عنصرخاک قسمت هایی ازقمر ها و سرعت و گردش فاصله آن با مریخ و نیز حوزه ی گرانشی قمر نسبت به کره
و مادامی که قمر مریخ به دلایل فوق قادر به کارایی شبیه به آنچه که قمر زمین دارد نباشد میتوان بر روی تغییر در جو قمرها و کارکردن به صورت تخصصی و جداگانه بر روی قمر ها اندیشه کرد
بهرام یک دوم زمین قطر دارد و مساحت سطح آن برابر است با مساحت خشکی های روی زمین و همانند زمین یخ های قطبی ،دره های گود، کوه، غبار و طوفان دارد و فرسوده بودن بیشتر دهانه های برخوردی سیاره ی بهرام نشان دهنده ی پرکاری زیاد پدیده های زمین شناسی در این سیاره است که این خود به این معنی خواهد بود که ما باید آمادگی برای برخورد های شهابی را دارا باشیم
خانه های ما باید چگونه ساخته شود؟آیا دانش مهندسی کنونی ما پاسخگوی نیازی های آینده مان خواهد بود؟
در بارش های احتمالی شهاب سنگ آیا ما آمادگی مدیریت بحران را خواهیم داشت؟
و سکنی گزیدن ما و گرم تر شدن این کره ی سرد آیا برای ما خطراتی به همراه خواهد داشت؟آب شدن یخ های قطبی و گرم شدن آن قطعا باعث کمترشدن سطح خشکی خواهد شد و علاوه بر آن امکان به وجود آمدن موجودات دیگری خواهد بود که قاعدتا ویژگی های زیست شناختی متفاوتی از ما خواهند داشت و آیا ما امکان میزبانی از آنان را خواهیم داشت؟
آیا ما برای زندگی در سطح مریخ نیاز به پوشیدن لباس های متفاوت از آنچه که امروزه از آن استفاده میکنیم خواهیم داشت؟
آیا با توجه به فشار موجود در جو امکان طراحی لباسی سبک و قابل انعطاف را خواهیم داشت؟
آیا تاثیرات جوی و اتمسفر غالب بر محیط با بدن و پوست ما سازگاری لازم را پیدا خواهد کرد؟یا نیاز خواهد بود که ما آلیاژ به خصوصی را همیشه همراه خود داشته باشیم؟
جو رقیق حاکم بر مریخ تا چه اندازه نیاز به حفاظت در برابر پرتو افکندن خورشیدی و کیهانی را در ما ایجاد خواهد کرد؟
ما برای زمینی سازی مریخ نیاز به ایجاد جو، گرم نگه داشتن وجلوگیری از از دست رفتن جو و نشت آن به فضای بیرون خواهیم داشت
و این آن مهم است که نیو اسکای قادر به انجام آن است
بزرگترین کشف قرن ،تغییر چگالی در مریخ و ایجاد اتمسفر پایدار
و من باید دوباره کلام کاشف این کشف شگرف تاریخی را یادآور شوم که” ما می توانیم جو مریخ را تغییر بدهیم از ۵ میلی بار تا مرز ۲۰۰میلی بار افزایش بدهیم .فراوانی اکسید آهن و دی اکسید کربن و اکسیژن و نیتروژن و بخار آب و نمک و گازهای بی اثر نشانه ی خوبی ست که به ما فرصت تغییرات جوی و دمایی مریخ را می دهد.
دستیابی ما به تکنولوژی تغییر چگالی هوا در سطح بالا نوید بخش گام بزرگ و سریع در ایجاد حیات آب و ایجاد اتمسفر پایدار در جو مناطقی خاص در مریخ خواهد بود”
و این یعنی آغاز زندگی ای جدید
پایانی بر قهر و غلبه ها
روی آوردن به سپیدی و صلح و نجات بشر
آیا روزی که از پنجره ی اتاق های مریخی مان به کهکشان و به کره ی آبی رنگ در دور دست ها چشم دوختیم دلهامان پر خواهد شد از عشق؟از نور از زیبایی و شکوه

زهرا احمدی ازغندی

آلاینده ها

آلاینده ها

[gview file=”http://newskytechnologies.com/wp-content/uploads/2018/04/آلاینده-ها.pptx”]

محیط زیست

محیط زیست

فضای سبز شهری، سلامت عمومی و عدالت زیست محیطی: چالش های ایجاد شهر هایی سبز

 

فضای سبز شهری، مانند پارک ها، جنگل ها، پشت بام های سبز، باغ های عمومی، خدمات اکو سیستم متفاوتی را فراهم میکند. فضای سبز همچنین فعالیت های فیزیکی، سلامتی روانی، و سلامت عمومی در ساکنان شهری را فراهم میکند. این مقاله به بررسی مقالات انگلیس و آمریکا در مورد فضای شهری، مخصوصا پارک میپردازد و تلاش های انجام شده در مورد شهر های آمریکا   و شهر های چین را با هم مقایسه میکند. بیشتر مطالعه ها در این زمینه نشان میدهند که توزیع این چنین فضا هایی معمولا بیشتر موجب منفعت جامعه ی سفید پوستان و قشر مرفه میشود. دسترسی به فضای سبز ازین رو به عنوان یکی از موضوعات عدالت اجتماعی مطرح میشود. بسیاری از شهر های ایالات متحده برنامه های راهبردی در پی گرفته اند تا بتوانند میزان تامین فضای شهری را افزایش دهند، مخصوصا در محله هایی که از نظر کمیت و کیفیت پارک ها ضعیف است. این برنامه های راهبردی شامل ایجاد فضای سبز در قسمت های باقی مانده ی شهری و استفاده ی مجدد از زیرساخت حمل و نقل منسوخ و یا بدون استفاده میباشد. برنامه های راهبردی مشابه نیز در شهر های چین مورد استفاده قرار گرفته است که کنترل دولتی بیشتری در تامین زمین در این کشور در نظر گرفته شده است اما انگیزش های بازاری مشابه برای سبز سازی محیط شهری در نظر گرفته شده است. اما در هر دو زمینه، برنامه های راهبردی سبز سازی شهری ممکن است متناقض باشد. در حالی که معیار جدید فضای سبز برای مشکلات موضوعات عدالت زیست محیطی، میتوانند جذابیت شهری و سلامت زیست محیطی را ایجاد کرده و همچنین ممکن است هزینه های مسکن سازی و ارزش مالکیت را نیز افزایش دهد. در نهایت، این موضوع میتواند موجب به نوسازی و جابجایی در بسیاری از سکونت گاه ها در مکان هایی شود که برنامه های سبز سازی فضای شهری در آن جا اجرا شده اند. برنامه ریز های شهری، طراحان، و اکولوژیست ها ازین رو باید بر روی برنامه های راهبردی فضای سبز شهری متمرکز شوند که به اندازه ی کافی فضای سبز ایجاد کرده و ازین رو بتواند به صورت شفاف از پایداری های اجتماعی و زیست محیطی پشتیبانی کند.

 

زینب باقری

 

?What are some good things that volcanoes do

?What are some good things that volcanoes do

 

That’s a good question. I guess the main good effect that volcanoes have on the environment is to provide nutrients to the surrounding soil. Volcanic ash often contains minerals that are beneficial to plants, and if it is very fine ash it is able to break down quickly and get mixed into the soil

Perhaps the best place to look for more information about this would be to look up references about some of the countries where lots of people live in close proximity to volcanoes and make use of the rich soils on volcanic flanks. These would include Indonesia, The Philippines, Japan, Italy, etc

I suppose another benefit might be the fact that volcanic slopes are often rather inaccessible, especially if they are steep. Thus they can provide refuges for rare plants and animals from the ravages of humans and livestock

Finally, on a very fundamental scale, volcanic gases are the source of all the water (and most of the atmosphere) that we have today. The process of adding to the water and atmosphere is pretty slow, but if it hadn’t been going on for the past 4.5 billion years or so we’d be pretty miserable

Volcanoes have done wonderful things for the Earth. They helped cool off the earth removing heat from its interior. Volcanic emissions have produced the atmosphere and the water of the oceans. Volcanoes make islands and add to the continents

Volcanic deposits are also used as building materials. In the 1960’s Robert Bates published Geology of the Industrial Rocks and Minerals. He noted that basalt and diabase are quarried in the northeastern and northwest states. Most of the basalt and diabase is used for crushed stone: concrete aggregate, road metal, railroad ballast, roofing granules, and riprap. High-denisity basalt and diabase aggregate is used in the concrete shields of nuclear reactors. Some diabase is used for dimension stone (“black granite”)

Pumice, volcanic ash, and perlite are mined in the west. Pumice and volcanic ash are used as abrasives, mostly in hand soaps and household cleaners. The finest grades are used to finish silverware, polish metal parts before electroplating, and for woodworking. Bates reports that in ancient Rome lime and volcanic ash were mixed to make cement. In modern times pumice and volcanic ash have been used to make cement for major construction projects (dams) in California and Oklahoma. Pumice and volcanic ash continue to be used as lightweight aggregate in concrete, especially precast concrete blocks. Crushed and ground pumice are also used for loose-fill insulation, filter aids, poultry litter, soil conditioner, sweeping compound, insecticide carrier, and blacktop highway dressing. Perlite is volcanic glass (made of rhyolite) that has incorporated 2-5% water. Perlite expands rapidly when heated. Perlite is used mostly as aggregate in plaster. Some perlite is used as aggregate in concrete, especially in precast walls

:Source of Information

Bates, R.L., 1969, Geology of the Industrial Rocks and Minerals: Dover, NY, 459 p

 Pros and Cons of Volcanoes

Pros

Create new islands and land

Provide habitat to pioneer species

Create economic mineral deposits

Create beautiful landscapes

Generate tourism

Cons

Destroy old habitat and crops

Destroy cities, towns, communities

Displace populations

Kill people and other animals

Disrupt commerce

Generate tsunamis

منابع آلاینده

—منابع طبيعي

—منابع طبيعي شامل آلودگي هايي است که انسان در آن دخالت ندارد و در اثر فعاليت هاي مختلف در طبيعت بوجود مي آيد. مانند گازهاي آتشفشاني و يا گازهاي گوگردي و کلر، متان، منواکسيد کربن و دي اکسيدکربن که در اثر تخمير مواد در طبيعت توليد مي شوند، همچنين گرده گياهان که آلرژي زا هستند.

—انسان با بر هم زدن تعادل اكولوژيكي و طبيعي ناشي از آلودگي مصنوعي مي‌تواند وضع را بدتر نموده و بر ميزان آلودگي طبيعي بيافزايد.

—منابع مصنوعي

—منابع مصنوعي به منابعي گويند که انسان مستقيماً در آنها دخالت دارد.

—منابع مصنوعي خود به دو زير مجموعه منابع ساکن و متحرک تقسيم بندي مي شود.

—ساکن (بخش خانگي/تجاري – بخش صنعتي )

—متحرک (بخش حمل و نقل )

—آژانس حفاظت محيط زيست امريکا (USEPA) منابع عمده آلودگي هوا را به صورت زير طبقه‌بندي كرده است :

—1- حمل و نقل مانند: كشتي‌، هواپيما، قطار، اتومبيل و…

—2- احتراق سوخت از منابع ساکن مانند: نيروگاههاي برق و…

—3- فرآيندهاي صنعتي مانند: كارخانه‌هاي فولادسازي، نساجي، كاغذسازي و …

—4- دفع مواد زائد جامد مانند: سوزاندن زباله در فضاي باز، دفن بهداشتي زباله و سوزاندن زباله با دستگاه هاي زباله‌سوز و…

—5- فرآيندهاي متفرقه نظير فعاليت هاي خانگي مانند: كاربرد حشره‌كش ها و تميز كردن حشره‎كش ها و…

کنترل آلاینده های هوا

—در زمینه کنترل آلاینده های ناشی از فرآیند های صنعتی روشهای کلی ذیل مد نظر می باشند :

—تغییر در مراحل عملیات کارخانه

—تغییر در سوخت

—نصب وسایل کنترل ذرات و گازها

—

کنترل ذرات

1) جدا کننده های سیکلونی

2) جمع آوری کننده های تر

3) فیلتر های پارچه ای

4) رسوب دهنده های الکترواستاتیک

کنترل گازها و بخارات

1) میعان

2) جذب سطحی

3) جذب

4) سوزاندن

—1) جداکننده های سیکلونی

—جمع آورنده های سیکلونی دستگاههایی برای پاکسازی گازها از ذرات معلق هستند با به کار گیری نیروی سانتریفوژی توسط به چرخش در آوردن جریان گاز ، ذرات معلق ( اعم از جامد یا مایع ) از جریان گاز جدا می شود .

—این جداکننده ها میتوانند یک دستگاه حجیم و بزرگ یا تعدادی محفظه های لوله ای شکل کوچک باشند که به صورت سری یا موازی قرار می گیرند .

—وقتی واحد های جدا کننده به صورت سری قرار میگیرند بازدهی حذف ذرات افزایش می یابد و اگر به صورت موازی قرار گیرند حجم گاز عبوری بیشتر خواهد شد .

—سیکلونها برای حذف ذرات 10 میکرومتری یا بالاتر بکار میروند و در مجموع سیکلونها به ندرت بازدهی بیش از 90 درصد دارند مگر اینکه اندازه ذرات بیش از 25 میکرومتر یا بیشتر باشند .

—سیکلونهایی با بازدهی بالا برای گرفتن ذرات تا 5 میکرومتر هم وجود دارد .

—2) جمع آورنده های تر ( Wet collectors )

—این نوع سیتم های کنترل هم برای حذف ذرات و هم برای گازهای آلاینده بکار میروند .

—در این سیتم ها یک مایع که معمولاً آب است برای به دام انداختن ذرات گرد و غبار و یا افزایش اندازه آئروسل ها بکار می رود .

—ذرات مایع و جامد در محدوده 0/1 تا 20 میکرومتر به طور مو ثری جدا می شوند .

—در این روش باید تماس مایع با ذرات به طور مناسبی انجام شود بر این اساس سه نوع از این جمع آورنده ها وجود دارند :

—شوینده با اتاقک اسپری

—شوینده سیکلونی

—شوینده ونتوری

—2) جمع آورنده های تر ( Wet collectors )

—جمع آورنده های تر دارای اشکالات و نواقصی هستند که در جمع آورنده های خشک نیست .

—یکی از مشکلات عمده این دستگاهها دفع لجن است . (گاهی اوقات دفع لجن آسانتر از دفع غبار خشک است . )

—در صورتیکه دستگاه در محیط آزاد نصب گردد ، مسئله یخزدگی در فصول سرد سال هم باید مورد توجه قرار گیرد .

—وجود آب در سیستم می تواند موجب افزایش فرآیند خوردگی شود .

—از طرفی جهت جمع آوری مطلوب ذرات ریز به پخش کامل ذرات مایع نیاز است و این کار توان ورودی و انرژی بالایی نیاز دارد .

— شوینده های اسپری

—یکی از ساده ترین وسایل جمع آوری ذرات به صورت مرطوب برجهای اسپری با مقاطع دایره ای یا چهار گوش هستند .

—گاز آلوده از پایین به بالا حرکت کرده و قطرات مایع توسط نازلهایی به درون گاز پاشیده می شود و با ذرات ایجاد کلوئید می نماید .

—نوع افقی این دستگاهها هم وجو دارد که برای افزایش بازدهی از بافلهایی در مسیر جریان گاز استفاده می گردد البته در نوع عمودی نیز میتوان از بافلها استفاده نمود در این نوع شوینده ها به ازای هر 1000 فوت مکعب در دقیقه 2 الی 10 گالن در دقیقه آب نیاز است و آب به صورت گردشی مورد استفاده قرار می گیرد بنابراین نیاز به یک حوضچه ته نشینی نیز برای پاکسازی آب می باشد .

—

—شوینده های سیکلونی

— در نوع ساده این دستگاهها تعداد زیادی نازل در داخل یک سیکلون خشک تعبیه می گردد .

—گاز آلوده از قسمت پایین سیلندر وارد می شود آب از میان یک میله محوری که نازلها بر روی آن طراحی شده اند پاشیده می شود چرخش آب در سیکلونهای تر 1تا 8 گالن به ازای هرفوت مکعب گاز تصفیه شده می باشد .

—بازدهی سیکلونهای مرطوب 100 درصد برای قطرات 100 میکرومتری و بالاتر ، بازدهی 99 درصد برای 50 تا 100 میکرومتری و 90 تا 98 درصدی برای قطرات 5 تا 50 میکرومتری می باشد .

—

—شوینده های ونتوری

—ونتوری یک کانال دایره ای یا چها گوش است که به یک گلوگاه باریک منتهی می شود . سپس اندازه مقطع به وضعیت اصلی بازمی گردد.

—در ناحیه تبدیل سطح مقطع سرعت اضافه شده و فشار کاهش می یابد .

—نسبت سطح ورودی به گلوگاه 4 به 1 است زاویه تبدیل نیز 5 تا 7 درجه می باشد .

—سرعت در گلوگاه به 18 تا 50 متر بر ثانیه می رسد .

—سرعت بالای گاز ، مایع تزریق شده در ناحیه گلوگاه را به صورت اتمیزه در می آورد .

—در مقایسه با سایر جمع آورنده های تر وخشک افت فشار قابل توجه است .

—مزیت عمده این روش بازدهی حذف برای ذرات ریز است .

—در جاهایی که هزینه انرژی بالاست معمولاً استفاده از آنها بدلیل نیاز به انرژی زیاد به صرفه نمی باشد .

—

— مزایا و معایب شوینده های تر

—مزایا

—فضای کوچک مورد نیاز

—توانایی حذف گازها به خوبی ذرات

—توان استفاده از گاز با دما و رطوبت بالا

—هزینه اولیه پایین

—

—معایب

—مشکلات دفع فاضلاب تولیدی

—احتمال خوردگی

—تیرگی حاصل از بخار

—افت فشار

—خطر یخزدگی در فصول سرد

—

—فیلتر های پارچه ای 

—مانند :

—HEPA

—ULPA

—فیلتر های پارچه ای کیسه ای

—افت فشار و اندازه بزرگ از معایب فیلتر های پارچه هستند .

—

—4) رسوب دهنده های الکترواستاتیک

—اولین با توسط F.G . Cottrell  در سال 1910 ابداع شد .

—در این دستگاهها ذرات باردار شده و توسط قطب مخالف خود جذب می شوند .

—این روش یکی از مهمترین روشهای پاکسازی صنعتی بشمار می رود .

—قابلیتهای این روش؛ پذیرش حجم وسیعی از گاز ، بازدهی بالای جداسازی ذرات برای ذرات زیر میکرون ، مصرف انرژی پایین ، و امکان جداسازی ذرات از گازهایی با دمای بالامی باشد .

—افت فشار در این دستگاهها کم حدود 0/1 تا 0/5 اینچ آب است .

—بازدهی آنها 90 تا 99 درصد است .

 برای حذف یک نوع آلاینده میتوان از روشهای مختلف کاهش استفاده نمود :

— برای کنترل SO2

—استفاده از سوختهای کم گوگرد

—استفاده از گاز طبیعی

—تزریق سنگ آهک به دو صورت خشک و مرطوب

—اکسیداسیون کاتالیزوری با کمک پنتا اکسید وانادیوم

—شستشو با سدیم قلیایی

—

—

—

—برای کنترل NOX

—احتراق با هوای اضافی کم برای کاهش تولید اکسید های ازت

—احتراق دو مرحله ای

—گردش مجدد گاز دودکش

—تغییر طرح مشعل

—استفاده از شستشو دهنده های تر میتواند علاوه بر SO2 میزان 20 درصد NOX را نیز کاهش دهد

—استفاده از کاتالیزور

—

آلاینده های تهران

—امروزه آلودگي هوا يکي از مهمترين و اساسي ترين معضلات زيست محيطي کلان شهرهاي دنيا بوده که از فعاليتها و پيشرفت هاي بشر بوجود آمده است.

—در ايران هشت کلان شهر به عنوان شهرهاي آلوده معرفي شده اند که اولين و مهم ترين آنها شهر تهران مي باشد. طي سالهاي اخير مطالعات زيادي بر روي منابع آلاينده، درصد توليد انواع آلاينده ها، روش هاي کنترل آلودگي هوا و شيوه هاي مديريتي زيست محيطي و غيره انجام شده است که اين تحقيقات توسط سازمان ها و ارگان هاي خارجي و يا داخلي به انجام رسيده است.

—سهم هر یک از آلاینده ها در منابع ثابت و متحرک [Jica & Aqcc,2004]

—

—

—

—همانطور که مشاهده می شود بجز آلاینده دی اکسید گوگرد بخش عمده ای از آلاینده های هوای شهر تهران از منابع متحرک انتشار می یابد.

—مطالعات انجام شده نشان مي دهد بيش از 80 درصد آلودگي هواي تهران ناشي از منابع متحرك يا وسايل نقليه است.

—جهت نمايش ميزان آلودگي هوا ناشي از سيستم حمل و نقل در هواي تهران پنج آلاينده به طور شاخص اندازه گيري مي شوند اين آلاينده ها شامل: منواكسيدكربن، ذرات معلق، اكسيدهاي ازت، دي اكسيد گوگرد و هيدروكربن هاي نسوخته مي باشند.

—بر همين اساس ميزان کل آلودگي هواي ناشي از منابع متحرک برابر 504,719,1 تن در سال مي‌باشد.

—روزانه بالغ بر یک‌هزار و ۱۹۲ تُن مواد آلاینده در هوای تهران منتشر می‌شود.

—بیشترین این آلاینده‌ها مربوط به اکسیدهای گوگرد با انتشار ۶۹۵ تُن در هر روز است که بعد از آن به ترتیب اکسیدهای نیتروژن، منواکسید کربن و هیدروکربن‌های سوخته نشده، عمده آلاینده‌های هوای تهران محسوب می‌شوند.

—براین ارقام باید ۱۶ تن ذرات لاستیک و ۷ تن آزبست لنت ترمزها را در سال اضافه نمود.

—میزان استاندارد آزبست در هوا، صفر  است.

— میزانی كه سازمان بهداشت و محیط زیست برای اروپا ارائه داده، پنج‌صدهزارم فیبر بر میلی لیتر است.

— اندازه‌گیری این الیاف در هوای تهران، میزان آزبست راسه‌هزارم فیبر بر میلی‌لیتر نشان می‌دهد. این بدان معنا است هوایی كه تهرانی‌ها تنفس می‌كنند، ۶۰ برابر اروپا آزبست دارد. این میزان بالای آلایندگی در حالی است كه میزان استاندارد آزبست در هوای آزاد، صفر است.

—میزان استاندارد آزبست در هوا، صفر  است.

— میزانی كه سازمان بهداشت و محیط زیست برای اروپا ارائه داده، پنج‌صدهزارم فیبر بر میلی لیتر است.

— اندازه‌گیری این الیاف در هوای تهران، میزان آزبست راسه‌هزارم فیبر بر میلی‌لیتر نشان می‌دهد. این بدان معنا است هوایی كه تهرانی‌ها تنفس می‌كنند، ۶۰ برابر اروپا آزبست دارد. این میزان بالای آلایندگی در حالی است كه میزان استاندارد آزبست در هوای آزاد، صفر است.

سهم گروههاي مختلف سيستم حمل و نقل در آلودگي منتشره از منابع متحرك در هواي تهران در سال 1383

—كل ميزان منواكسيدكربن منتشره از منابع متحرك

(سيستم حمل و نقل) برابر 634/425/1 تن در سال مي‌باشد.

—385/101/1 تن توسط خودروهاي سبك

—385/101/1 تن توسط خودروهاي سبك

—8616 تن توسط اتوبوسهاي شركت واحد

—11679 تن توسط ساير خودروهاي ديزلي

 

—

سهم گروههاي مختلف سيستم حمل و نقل در انتشار CO در هواي تهران در سال 1383[Jica& Aqcc,2004]  

—كل ميزان ذرات معلق منتشره از سيستم حمل و نقل

معادل 19397 تن در سال بوده است.

—11764 تن در سال توسط خودروهاي سواري

—1763 تن در سال توسط موتورسيكلتها

—2134 تن در سال توسط اتوبوسهاي شركت واحد

—3736 تن در سال توسط ساير خودروهاي ديزلي توليد مي‌شود.

—

—

سهم گروههاي مختلف سيستم حمل و نقل در انتشار10 PM در هواي تهران در سال 1383[Jica& Aqcc,2004] 

—

سهم گروههاي مختلف سيستم حمل و نقل در انتشار SO2 در هواي تهران

در سال1383[Jica &Aqcc,2004]

—بنابر آمار منتشره سوخت توزيعي در سطح كشور جهت استفاده در

خودروهاي ديزلي حاوي ppm 7700  گوگرد است.

—گوگرد گازوئيل تحويلي به شركت واحد ppm 500 مي‌باشد.

—حد استاندارد براي اين سوخت در سطح جهان به لحاظ غلظت گوگرد ppm 50 بوده و تلاشهاي جهاني براي كاهش اين ميزان به ppm 5 متمركز است.

—

آلاینده ها

 دسته دیگری از آلاینده ها، آلاینده های خطرناکی هستند که تعداد آنها بسیار بیشتر از آلاینده های اصلی است، ولی معمولاً وسعت انتشار آنها کم و در موارد و مکان های خاص یافت می شوندش و غالباً محدوده ی کمی را آلوده می سازند. طبق اصلاحات به عمل آمده در قانون هوای پاک  سال 1990 در ایالات متحده آمریکا، 188 ماده سمی در این گروه قرار گرفته اند که خود تحت عناوینی مانند مواد سرطانزا، مواد جهش زا یا سموم مؤثر در سیستم تولید مثلی طبقه بندی شده اند.

—گازی است بی رنگ، بی بو و بی مزه که البته از فراوان ترین آلاینده های اصلی در اتمسفر می باشد. عملاً CO حاصل احتراق ناقص سوخت های فسیلی است که به جای CO2   تشکیل می شود و در اثر یکی از کاستی های زیر است :

—الف) اکسیژن ناکافی

—ب) دمای پایین شعله

—ج) زمان ماند گاز مخلوط هوا و سوخت (جبهه ی شعله) در دمای بالا

—د) اغتشاش درون اتاقک احتراق

نیروگاه ها معمولاً 5% کل CO موجود در هوا را علیرغم مصرف حدود 30% سوخت های فسیلی (در جهان) تولید می کنند

گاز CO توانایی خون را برای انتقال اکسیژن کاهش داده، به هموگلوبین خون می چسبد و تولید کربوکسی هموگلوبین (COHb) می نماید.

وسايط نقليه موتوري بزرگترين سهم را در توليد اين آلاينده به خود اختصاص مي‌دهند.

مقدار توليد منواكسيدكربن در جهان توسط سازمان بهداشت جهاني (WHO ) به طور تقريبي معادل 2600 ميليون تن در سال برآورد گرديده است كه 60% از اين مقدار توسط فعاليت‌هاي انساني توليد مي‌شود.

مواد موجود در خاک مي تواند مقداري از اين CO را جذب نموده و مقداري نيز در اثر فعل و انفعالات به CO2 تبديل مي شود. در صورتيکه ميزان CO از ppm 750 تجاوز نمايد سبب مرگ خواهد شد.

—

—حد طبیعی آن در هوا 0/01-0/2ppm ( حجمی ) است.

—در مناطق شهری معمولا زیرppm  17 است .

—در شهر تهران در ساعات ترافیک و در بعضی مناطق برای کوتاه مدت تاppm  50 و حتی بیشتر هم گزارش شده است.

—در محیط های بسته و کارگاه ها غالبا از ppm 100  هم تجاوز می نماید.

—دي اکسيد نيتروژن گازي است مرئي با رنگ قهوه اي مايل به زرد يا قهوه اي مايل به قرمز که طي فرايندهاي پيچيده اتمسفر به ذرات معلق نيترات (NO3) تبديل مي شود.

—دي اکسيد نيتروژن نيز همچون اکسيد نيتريک يکي از آلاينده هاي اصلي مه دود است.

—اين گاز در شهرها به علت فعاليتهاي انساني از غلظت بالايي برخوردار است.

—احتراق سوختها در دماي بالا سبب توليد اين آلاينده مي شود.

—منابع اکسیدهای نیتروژن، دو دسته عمده را در بر می گیرد :

—اکسیدهای نیتروژن حرارتی: به واسطهء وجود ازت در هوا هنگام احتراق تشکیل می گردند.

—اکسیدهای نیتروژن سوختی: به واسطهء وجود ازت در  ترکیبات  سوخت، هنگام  احتراق  شکل می گیرند.

—

—اکسیدهای ازت شامل N2O5،N2O4 ، N2O3، N2O ، NO3، NO2 وNO می باشد که معمولاً NO2 وNO برای مطالعه ی آلودگی هوا مورد سنجش قرار می گیرند.

—اين دو گاز اثر مستقيم بر آلودگي هوا ندارند، بلکه درصورتيکه با هوای مرطوب ترکيب شوند ، اين گازها با هواي مرطوب توليد اسيد سيتريک مي نمايند ، که در اين حالت موجب پوسيدگي شديد فلزات مي شوند.

—چنانچه غلظت NO2 و حدود ppm 0/25 برسد قابليت ديد را به ميزان قابل توجهي کاهش خواهد داد.

—اگر گياهان به مدت 10 الي 12 روز در معرض هواي محتوي ppm NO2 0/5 قرار بگيرند رشد آنها بسيار کاهش مي يابد.

—بر اساس تخمين سازمان بهداشت جهاني، كل اكسيدهاي نيتروژن توليدي در سطح جهان، سالانه 150 ميليون تن اعلام گرديده كه حدود نيمي از آن ناشي از فعاليت‌هاي طبيعي و نيم ديگر ناشي از فعاليت‌هاي انساني است.

—

—اکسيد گوگردگاز بي رنگ، غيرآتش زا و بي بو است که در سطح کره زمين در تراکمهاي پايين وجود دارد.

—هنگامي که غلظت آن بين ppm  1 – 0/3در اتمسفر باشد بر حس چشايي اثر خواهد گذاشت

—در مقادير بالاتر از ppm   3 بوي بدي به همراه خواهد داشت.

—وقتي SO2در اتسفر منتشر شود در جريان واکنش هاي پيچيده به صورت ذرات معلق سولفات( SO4) درمي آيد.

—دي اکسيد گوگرد معمولا در اتمسفر تبديل به تري اکسيد گوگرد و تري اکسيد گوگرد تبديل به اسيد سولفوريک مي شود.

—اکسيدهاي گوگرد در صورتيکه در هوايي قرار نگيرند که ذرات معلق در آن وجود داشته باشند و رطوبت نسبي نيز نسبتا بالا باشد، شديدترين اثر نامطلوب را بر آلوده نمودن محيط زيست خواهند داشت.

—طبق برآورد سازمان بهداشت جهاني به طور تقريبي 294 ميليون تن از اين گاز در سطح جهان توليد مي شود که حدود نيمي از اين مقدار از منابع طبيعي (فعاليت آتش فشان) توليد مي شود و نيم ديگر آن توسط فعاليتهاي انساني به وجود مي آيد که اساسا در اثر احتراق سوختهاي فسيلي است.

—به هر ماده‌اي بجز آب خالص كه به صورت مايع يا جامد در اتمسفر تحت شرايط نرمال در اندازه ميكروسكوپي يا زير ميكروسكوپي اما بزرگتر از ابعاد مولكولي (حدود 2 آنگسترم) موجود باشد، ذره معلق (PM) گويند.

—يك توصيف كامل از ذرات موجود در جو نيازمند تعيين موارد ذيل مي‌باشد:

—الف ) غلظت

—ب ) اندازه

—ج ) تركيب شيميايي

—د ) فاز (مايع يا جامد)

—

—تقسيم بندي از اندازه ذرات معلق جوي :

—ذرات مایع

—هیدروکربن های حلقوی معطر

—ذرات حاوی کربن ناشی از احتراق ناقص

—آئروسل : ذرهء ریز جامد یا مایع پراکنده در جو را گویند.

—گرد و غبار : ذرات جامد در اثر سایش موجود در جو می باشد.

—ذرات جامد که در اثر سرد شدن بخارات حاصل می گردد.

—

—از لحاظ اندازه به دو دسته تقسيم مي‌شوند:

—الف ) كوچكتر از μm 2/5 كه ذرات ریز (Fine) ناميده مي‌شوند.

—ب ) بزرگتر از μm 2/5 كه ذرات درشت (Coarse) ناميده مي‌شوند.

—منابع ذرات به دو دسته تقسيم مي‌شوند:

—الف ) اوليه : به ذراتي كه مستقيماً از منابعي همچون غبار بوجود آمده در اثر باد توسط هوا در هنگام حمل و نقل و دودكش ها پخش مي‌شوند،گفته مي شود.

—ب ) ثانويه : به ذراتي كه در اتمسفر توليد مي‌گردند، اطلاق مي‌شود. براي مثال مي‌توان از واكنش‌هاي شيميايي فاز گاز كه اجزا قابل ميعان توليد مي‌كنند، نام برد.

—منابع اوليه، ذراتي در همة اندازه‌ها توليد مي‌كنند ولي منابع ثانويه بيشتر ذراتي با اندازة كوچكتر از ميكرون توليد مي‌نمايند.

—سرب از جمله فلزاتی است که موارد استعمال بسيار دارد.

—سرب چه به صورت غبار و چه به صورت نمک های مختلف ، از طريق دودکش کارخانه های مختلف وارد هوا می گردد.

—خطرناکترين و وسيعترين مرکز پخش اين ماده سمی از محيط زيست ، اتومبيل است.

—در بنزين با ترکيبات تترااتيل سرب C2H5)4 Pb) (که توان ضد کوبش را در هنگام احتراق بنزین افزایش دهد) و تترامتيل سرب (CH3)Pb يافت می شود.

—در اثر سوختن بنزين از اتومبيل، سرب تبديل به اکسيد سرب می شود.

 

—امروزه از ETBE و  MTBE   به جای تترا اتیل سرب در بنزین استفاده می کنند.

—عمدتاً سرب به صورت ذرات به هوا منتشر می شود.

—خوشبختانه در ایران، استفاده از تترا اتیل سرب در بنزین از سال 1379 متوقف شده است.

—در آلمان سالانه بين 7000 تا 8000 تن سرب وارد هوا می گردد.

—در جهان مقدار سرب توليد شده بوسيله اتومبيل ها و کارخانه های صنعتی به سالانه حدود 500000 تن می رسد.

—ازون (O3 ) آلوتروپ سه اتمي اکسيژن يا اکسيژن فعال يا اکسيژن سه ظرفيتي، يکي از اجزاي طبيعي هوايي است که ما هر روزه تنفس مي کنيم.

—ازون زماني تشکيل مي گردد که ملکولهاي اکسيژن (O2 ) توسط پرتودهي فرابنفش خورشيد ، رعد و برق و قوس الکتريکي به دواتم تفکيک مي شود .

—ازن در اثر واكنش‌هاي فتوشيميايي فی مابین هيدروكربن هاي خروجي از اگزوز ماشين ها و اكسيدهاي نيتروژن در اتمسفر بوجود مي‌آيد و محرک چشم، گلو و ريه است.

—آلاينده‌هاي اوليه‌اي كه در شكل‌گيري ازن شركت دارند، ‌اكسيدهاي نيتروژن (NOx) و مجموع هيدروكربن‌ها (THC) مي‌باشند.

—غلظت هاي متوسط ازن بيرون از ساختمان در يک منطقه يبن ppm 0/05- 0/03ميباشد.

—هواي تازه و نيرو بخش پس از يک طوفان به همراه رعد و برق بهاري بخاطر توليد طبيعي ازون مي باشد.

—بوي خشک کن لباسشويي بهمين دليل است .

—ازون با سرچشمه بوها و مواد شيميايي نامطبوع و خطرناک واکنش مي دهد .

—منابع آلاينده هاي شيميايي که حدود ٩٩ درصد آنها از ملکولهاي سير نشده تشکيل شده اند ، مي توانند با ملکولهاي اضافي مانند ازون واکنش دهند.

— ( دود سيگار با بيش از ٣٦٠٠ ترکيب شيميايي ، يک نمونه از آلاينده ها می باشد .)

—

—ملکول ازن با دادن اتم اکسيژن سوم غير مزدوج خود در روند شيميايي ، خود به اکسيژن معمولي تبديل ميشود:

—براي مثال فرمالدئيد ، که در تخته سه لا ، کابينتها ، مبلمان ، دود سيگار ، پتوهاي نو ، پرده هاي نو ، کاغذهاي ديواري ، قابها و ذرات چوب يافت مي شود بصورت زير با ازون واکنش ميدهد :

—فرماهيد + ازن > دي اکسيد کربن + آب + اکسيژن

—HCHO + 2O3> CO2 + 2O2

—چنانچه در معرض مقادير زياد ازون براي مدت زمان زيادي قراربگيريد ميتواند خطرناک باشد.

—اداره غذا و دارويي آمريکا (FDA)تنفس ppm 0/05، ٢٤ ساعته در روز را ايمن و بي خطر مي داند.اين يک استاندارد محتاطانه است زيرا غلظت هاي طبيعي ازون اغلب به ppm  0/065،يعني ٢٥ درصد از محدوده عنوان شده توسط اداره غذا و دارو ، مي رسد.

آلاینده ها در عسلویه

 

تعيين ميزان انتشار و مدل سازي نحوة پراكنش آلاينده هاي تركيبات آلي فرار

ناشي از تبخير سطحي از مخازن ذخيره اي واقع در منطقة عسلويه

 

آلودگي هوا به عنوان يكي از چالش هاي پيش روي منطقة عسلويه به شمار مي رود و نخستين گام براي كنترل و كاهش هرچه بهتر و مؤثرتر

آلاينده هاي هوا، تعيين ميزان انتشار آلاينده ها و شناسايي نحوه پراكنش آنها در اين منطقه صنعتي است، بنابراين

ميزان انتشار آلاينده هاي تركيبات آلي فرار ناشي از تبخير سطحي، از ۱۶ مخزن واقع در يكي از پالايشگاههاي ميدان گازي

پارس جنوبي كه حاوي ۱۳ نوع مايع آلي مختلف هستند، با نرم افزار TANKS 4.0.9d تعيين شده و در ادامة نحوة پراكنش اين آلاينده ها با

استفاده از مدل پراكنشي AERMOD  در منطقه اي با وسعت  15 × 15 كيلومتر مربع با فاصله شبكه اي ۱۵۰ متر، در ۵ ارتفاع  (سطح زمين، 2 ،10 ،20 و 30 متری )  و در دوره آماري ۱۲ ماهه ( سال ۲۰۰۹ ميلادي ) براي متوسط هاي زماني 1 ، 3 ، 8 و 24 ساعته و همچنين دورة آماري

يكماهه و يكساله انجام گرفت و در پايان مشخص شد كه از مخازن ذخيره اي اين پالايشگاه، سالانه تقريباً ۲۳۳ تن آلاينده هاي VOC  منتشر

مي شود كه سهم مخازن با سقف شناور خارجي با ميزان انتشار تقريباً ۴۷ تن در سال 08/20 درصد، و سهم مخازن با سقف ثابت عمودي با

ميزان انتشار سالانه تقريباً ۱۸۶ تن، 92/79 درصد است. همچنين پس از شبيه سازي پراكنش اين آلاينده ها در منطقه مشخص شد كه بيشترين

غلظت ها در تمامي متوسط هاي زماني، در ارتفاع ۲۰ متري از سطح زمين رخ مي دهند، و اين درحالي است كه در نيمه اول سال ۲۰۰۹ باد شمال

غربي ( ۳۱۵ درجه)، و در نيمه دوم سال ۲۰۰۹ باد جنوب شرقي ( ۱۳۵ درجه) منطقه را بيشتر تحت تأثير قرار مي دهد.

عسلويه يك منطقه عظيم صنعتي از توابع استان بوشهر، درجنوب كشور و در حاشيه خليج فارس است كه در ۳۰۰ كيلومتري شرق بندر بوشهر و در ۵۷۰ كيلومتري غرب بندر عباس واقع شده است. اين منطقه داراي صنايع عظيم و پرشمار نفت و گاز است و به همين دليل، مورد توجه كار شناسان محيط زيست قرار دارد .كنترل آلودگي هواي اين منطقه، از مهمترين سياست هاي اتخاذ شده سازمان حفاظت از محيط زيست كشور است. بنابراين نخستين گام براي نيل به اين هدف ، تعيين ميزان انتشار و شناسايي نحوه پراكنش آلاينده هاي حاصل از اين صنايع و واحدهاي پتروشيمي پالايشي وابسته به آن در منطقه است. يكي از مهمترين آلاينده هاي منطقة عسلويه، تركيبات آلی فرار ( VOCs ) است که در میان منابع انتشار آنها مي توان به مخازن ذخير ة مايعات آلي اشاره كرد . در اين مقاله آلاينده هاي تركيبات آلي فر ار منتشره از مخازن ذخيره مايعات

آلي يكي از پالايشگاهها ي ميدان گازي پارس جنوبي ، با نرم افزار TANKS 4.0.9d تعيين، و سپس نحوه پراكنش اين آلاينده ها با مدل پراكنشي AERMOD شبيه سازي مي شود . در ابتدا به گوشه اي از كارهاي انجام گرفته با نرم افزار TANKS و مدل AERMOD اشاره مي شود . در سال ۲۰۰۴ ميلادي مطالعه اي  موردي بر روي شه ر دارالسلام تانزانيا انجام گرفت . در اين تحقيق با استفاده از نرم افزار TANKS ميزان انتشار تركيبات آلي فرار ( VOCs )  از مخازن ذخيره مايعات آلي ۸ شركت مختلف، تعيين و با مدل كالپف، نحوه پراكنش و سپس تحليل خطر اين آلاينده در منطقه مشخص شد.  در سال ۱۹۹۶ درموت كانينگهام روشها و نرم افزار هاي موجود را براي محاسبه ميزان انتشار تركيبات آلي فرار در زمينه هاي مختلف صنعتي را مورد بررسي قرار داده و نرم افزار TANKS را كه براي مخازن ذخيره اي طراحي شده دقيق و نتايج آن را قابل استناد مي داند به طوري كه نياز براي اندازه گيري و پايش را از بين مي برد در سال ۲۰۰۶ غلظت آلاينده سيانيد هيدروژن حاصل از فرايند جداسازي طلا از سنگ معدن آن، در معدن طلا در شهر كلرادو با دو مدل ISCST 3 و AERMOD تعيين و با مقادير اندازه گيري شده در ايستگاههاي پايش مقايسه شد .

در سال ۲۰۰۷ و در قالب مطالعه اي موردي، آلاينده ذرات معلق با قطر كمتر از ۱۰ ميكرون ( PM10  ) در شهر پون كشور هندوستان مدل سازي شد كه در آن، مشخصه هاي هواشناسي مورد نیاز AERMOD به كمك مدل WRF محاسبه شد . اين مطالعه موردي با فرض مسطح بودن زمين و در محدوده اي با وسعت 25 × 25 كيلومتر مربع انجام گرفت كه فاصل ة شبكه مدل سازي یک کیلومتر بود. در سال ۲۰۰۸ ، مطالعه اي موردي بر روي شهر هانگ ژوا، واقع در جنوب چين انجام گرفت و در آن سه آلاينده SO2 , NOX , PM10  حاصل از سوخت هاي فسيلي، و فرايندهاي توليدي صنايع با مدل AERMOD مدل سازي شد و نتايج حاصل با اطلاعات جمع آوري شده در ۷ ايستگاه پايش مقايسه شد. در سال ۲۰۰۹ ، ضرايب انتشار آلاينده هاي ذرات معلق با قطر كمتر از 5/2 میکرون ( PM2.5 ) و 10 میکرون ( PM10  ) حاصل از برداشت بادام در ايالت كاليفرنيا، با دو مدل ISCST 3 و AERMOD تعيين و با مقادير پايش شده مقايسه شد.

در سال ۲۰۰۹ بخارهاي جيوه حاصل از ۴ نيروگاه سوخت زغال سنگي در شهر آلبرتا كشور كانادا، در محدوده 60 × 60 کیلومتر مربعي، همراه با ۱۶۹ پذيرنده با مدل AERMOD مدل سازي شد و با مقادير ثبت شده در ۲ ايستگاه پايش مقايسه شد. مدل AERMOD  براي منابع متحرك مورد استفاده قرار گرفت و تركيبات آلي فرار بنزن، بوتادين 1 و 3 همچنين تولوئن انتشار يافته به هواي آزاد، در بزرگراهي در كاروليناي شمالي مدل سازي شد و با ضرايب نشر تعيين شده با مدل MOBILE6 و مقادير پايش شده مقايسه شد.

در سال ۲۰۱۰ ، با مطالعة موردي كه براي آلايندة دي اكسيد گوگرد ( SO2 ) ناشي از منابع نقطه اي و منابع متحرك جاده اي دو شهر دالاس و اليس كانتي انجام شد، كارايي مدل پراكنشي AERMOD در مقياس هاي زماني مختلف مورد ارزيابي قرار گرفت.

در اين مقاله مدنظر است در قالب مطالعه اي موردي و با استفاده از نرم افزار TANKS 4.0.9d ميزان انتشار ماهانه و سالانه تركيبات آلي فرار ( VOCs )  منتشره از مخازن ذخيره اي يكي از پالايشگاههاي شركت نفت و گاز پارس ، واقع در منطقة عسلويه تعيين شده و سپس نحو ة پراكنش اين آلاينده ها در منطقه اي با وسعت 15 × 15 كيلومتر مربع، در ۵ ارتفاع (از سطح زمين تا ارتفاع 30 متری ) و براي دوره آماري ۱۲ ماهه (سال ۲۰۰۹ ميلادي) شبيه سازي شود . بنابراين اين مقاله به گونه اي سازماندهي شده است كه در ادامه و پس از آشنايي با روش تحقيق اين مطالعه موردي ، نتايج ارائه و در پايان با ارزيابي اين نتايج، مقاله جمع بندي مي شود.

 

ميزان انتشار ماهانه از مخازن ذخيره اي مورد مطالعه

 

 

تغییرات ماهانه بیشترین غلظت ها به همراه زمان و مكان رخداد آنها نسبت به مبدأ انتخابي

 

تغييرات بيشترين غلظت متوسط يك ساله به همراه مكان رخداد آنها نسبت به مبدأ و به تفكيك ارتفاع

 

نحوه پراكنش آلاينده ها براي متوسط زماني يكماهه در ماههاي مختلف از سال ۲

 

 

 

 

با بررسي نحوه پراكنش آلاينده هاي تركيبات آلي فرار در منطقه دريافت شد كه در نيمه اول سال ۲۰۰۹ باد شمال غربي ( ۳۱۵ درجه)

اثر بيشتري در پراكنش آلاينده ها داشته است. اين درحالي است كه در نيمه دوم سال ۲۰۰۹ ، باد جنوب شرق ي ( ۱۳۵ درجه ) منطقه را بيشتر تحت تأثير قرار مي دهد، از اين رو در متوسط زماني يك ساله پراكنش نسبتاً متقارني مشاهده مي شود.

سهم هر مخزن از كل انتشار سالانة مخازن ذخيره اي شركت مربوط

 

نام مخزن تلفات سالانه درصد تلفات
شماره ۱ ۱۱۷۱۰۶۹۱ ۰۱۸۷۸۸۹۸۴/5
شماره 2 ۱۱۷۱۰۶۹۱ ۰۱۸۷۸۸۹۸۴/5
شماره 3 ۱۱۷۱۰۶۹۱ ۰۱۸۷۸۸۹۸۴/5
شماره 4 ۱۱۷۱۰۶۹۱ ۰۱۸۷۸۸۹۸۴/5
شماره 5 ۱۸۳۱۲۴۳۱۸ ۴۸۰۶۲۱۶۸/78
شماره 6 ۷۷۸۶۲۰ ۳۳۳۶۸۹۰۶۱/0
شماره 7 ۶۸۹۵۳۷ ۲۹۵۵۱۱۲۳/0
شماره 8 ۴۷۸۳۵۴ ۲۰۵۰۰۵۶۴۷/0
شماره 9 ۴۷۰۲۱۰ ۲۰۱۵۱۵۴۱۶/0
شماره 10 ۴۷۸۳۵۴ ۲۰۵۰۰۵۶۴۷/0
شماره 11 ۴۷۰۲۱۰ ۲۰۱۵۱۵۴۱۶/0
شماره 12 042/3999 ۰۰۱۷۱۳۸۴۸/0
شماره 13 4299/543 ۰۰۰۲۳۲۸۹۵/0
شماره 14 46072/45 5-10 × ۹۴۸۲۹/1
شماره 15 06518/30 5-10 ×  ۲۸۸۴۹/1
شماره 16 99151/1 7-10 ×  ۵۳۴۹۱/8
مجموع 233336987 100

 

آلاینده های منتشر شده در اتمسفر شهرستان عسلویه
اکسید گوگرد کربن
ترکیبات کلرینه ترکیبات ازت
ترکیبات آمونیاک بوتادین
ترکیبات نیتروژن مواد آلی غیر قابل تجزیه بیولوژیکی
فلزات سنگین مواد جامد معلق
هیدروکربن ها بنزن
مس فنل
وینیل کلراید سولفید
دی کلرو اتان ترکیبات آلی فرار ( VOCs )

 

 

 

                                پارازایلین

هیدروکربن ها         آلفین

           آروماتیک

 

 

ترکیبات آلی فرار:

استالدئید استون بنزن تولوئن – تری کلرو اتلین  – تری کلرو تولوئن     گزیلین –  اکرلیک اسید   –   بنزیل کلراید – ترا کلرید کربن  –  کلرو فلورو کربن     اتیل آکرلیک  –  هالون

 

 

انواع سیستم های کنترلی آلودگی هوا :

1 ناک اوت درام ( زائدات سوز )

2 بگ فیلتر

3 سایکلون تر ( واحد دانه بندی گوگرد )

4 اسکرابر زباله سوز

5 سیستم جذب بخارات ( بخارت متانول )

6 سیستم Smokeless  فلر

7 رسوب دهنده ی الکترواستاتیک تر (  WESP ) مجهز به آنالایزر TOC

8 فیلترهای الکترو استاتیک جذب ذرات

9 سیستم De Coke Pot جهت جمع آوری ذرات کک

10 Scropcyclone

11 Hopper Cyclone

12 اسکرابر های زیستی

13 جذب سطحی( کربن فعال سیلیکاژل زئولیت)

پارامترهای آلاینده های هوا و سطوح انتشار:

حد اکثر میزان  ( میلی گرم بر مترمکعب ) پارامتر
20 ذرات
300 NOX
10 HCL
500 SOX
5 و ppb 1/0 بنزن
5 و ppb 4/0 وینیل کلراید
15 آمونیاک

 

 

استاندارد آلاينده ها

— استاندارد آلاينده هاي خروجی ناشي از صنايع استاندارد

نوع واحد صنايع آلاينده استاندارد گازها استاندارد ذرات
نوع گاز درجه1 درجه2 واحد درجه 1 درجه 2 واحد
کارخانه تهيه کلروفريک تهيه کلروفريک HCL 67 201 PPM
ساير واحدهای صنعتی هر روز توليدی SO2 800 800 PPM 100 250  
H2S 7/2 18 PPM 100 250
CO 304 435 PPM 100 250
F2 614 16 PPM 100 250

—استانداردهای خروجی از کارخانجات و کارگاه های صنعتی

 

نوع واحد صنايع آلاينده استاندارد گازها استاندارد ذرات
نوع گاز درجه1 درجه2 واحد درجه 1 درجه 2 واحد
کارخانه تهيه
سولفور کربن
تهيه سولفور کربن (سولفورکربن ، اسيد سولفوريک ، اکس سولفور کربن و هر منبع ثابت ديگر ) S2C 100 110 PPM
کارخانه تهيه اسيد فسفريک به روش تـــر راکتورها ، صافيها ، تانک ذخيره اسيد فسفريک رقيق ، دستگاه تغليظ کننده اسيد فسفريک رقيق ، تانک ذخيره اسيد ، فلوئوسياسيليک ، تانکهای تصفيه F2 10 25 11
کارخانه تهيه اسيد سوپر فسفريک ذخيره کننده ها ، تانکهای سردکننده محصول ،
دستگاه های تغليظ کننده
F1 5 10 11
دستگاه های انتقال و پرکننده اسيد کلريدريک و کارخانه شيميايی نظير آن دستگاه های پرکننده اسيد کلريدريک HCL 67 201 PPM
کارخانه تهيه اسيد سيانيدريک تهيه اسيد سيانيدريک HCN 8 10 PPM
کارخانه تهيه اسيد نيتريک واحد تهيه اسيد نيتريک ، تهيه اسيد غليظ از اسيد رقيق عمليات استخراج عمليات تبخير NOx 350 500 PPM
کارخانه تهيه کربنات و
بی کربنات دوسود
NH3 5 5 Mg/m3 16

—استانداردهای خروجی از کارخانجات و کارگاه های صنعتی

نوع واحد صنايع آلاينده استاندارد گازها استاندارد ذرات
نوع گاز درجه1 درجه2 واحد درجه 1 درجه 2 واحد
عمليات تهيه ماسه و قالبسازی کارخانجات ريخته گری تهيه ماسه ، شکستن قالب ، شکستن قالب 150 150 Mg/m3
کارخانه شيشه سازی و يا ساير کارخانجات که فلورئو يا مشتقات آن به هوا تخليه می شود تهيه شيشه HF 36/6 48/8 PPM
زباله سوز معمولی (شهری و صنعتی بيش از 25 تن در شبانه روز) از دودکش دستگاه زباله سوز 150 250 Mg/m3
کارخانه توليد فسفات

دی آمونيوم

راکتورها ، دانه کننده ها ، خشک کننده ها ، سردکننده ها ، غربال کننده ها ، آسياب کننده ها F2C 30 50 11
کارخانه تهيه آهک کوره ، آسياب ، خردکننده ، دستگاه های آبديده کردن آهک ، انتقال نقل و آهک ، بارگيری آهک 100 250 Mg/m3
کارخانه تهيه گچ مراحل مختلف تهيه گچ 250 600 Mg/m3
کارخانه تصفيه فاضلاب تصفيه فاضلاب 0/6 0/65 15
تهيه اسيد کلريدريک تهيه اسيد کلريدريک HCL 67 201 PPM

— حدود مجاز وزن مرجع و خروجي از اگزوز موتور سيکلت هاي چهارزمانه

وزن مرجع TA COP
CO
R<100 kg CO=17.5 g/km CO=21 g/km
100 kg ≤ R≤300 kg CO=17.5+17.5 CO=21+21
R>300 kg CO=35 g/km CO=42 g/km
HC
R<100 kg HC=4.2 g/km HC=6 g/km
100 kg ≤ R ≤300 kg CO=4.2+1.8. CO=6+2.4.
R>300 kg HC=6 g/km HC=4.8 g/km